سه گنبد ارومیه نمادی از معماری زیبای سلجوقیان - تفطن

سه گنبد کجاست؟

سه گنبد یکی از جاهای تماشای ارومیه است که با سفر به آذربایجان غربی می توانید از تماشای آن لذت ببرید. این مکان مقبره مربوط به دوران سلجوقیان است.

مسیر سه گنبد از تهران چطور است؟

برای رسیدن به مقبره سه گنبد از تهران باید ابتدا مسیر اتوبان کرج را در پیش بگیرید و بعد از طی کردن مسیر قزوین به شهر تبریز برسید و در ادامه مسیر ارومیه را برای رسیدن به این آثار تاریخی پشت سر بگذارید.

برترین زمان برای بازدید از سه گنبد چه زمانی است؟

ارومیه جزو شهرهای سرد و کوهستانی است بنابراین اگر زمستان را برای بازدید از این آثار تاریخی درنظر گرفته اید می تواند احساس ناخوشایندی را در شما به وجود آورد پس برترین فصل برای بازدید بهار و تابستان است.

تاریخچه سه گنبد

سه گنبد ارومیه مربوط به آرامگاهی است که ساخت آن به 800 سال قبل برمی گردد و به خاطر طراحی مجذوب نماینده و معماری قدیمی خود توانسته به یکی از آثار ارزشمند تاریخی در این شهر و ایران تبدیل گردد. تا همین چند قرن قبل معماری های قدیمی زیاد مورد توجه عموم قرار نمی گرفتند این بنا هم از توجه ها دور بود؛ اما توانست بعد از قرن نوزدهم و همراه با پیشرفت علم و هنر به یکی از جاهای تماشای ارومیه تبدیل گردد.

از نظر طراحی سه گنبد معماری مدور یا دایره شکل دارد که در سال 580 هجری قمری از طریق فردی به نام منصور بن موسی ساخته شده است. نحوه آجرکاری و معماری این ساختمان شباهت زیادی به دوره طغرل دارد. در بیشتر روایت ها گفته می گردد که علاوه بر این برج بنای دیگری هم در همین منطقه وجود داشت که هنگام حمله اعراب به ایران از بین رفته است.

هنگام ورود به مقبره سه گنبد می توانید سه کتیبه از جنس سنگ تراش خورده تهیه شده اند را ببینید که روی آن ها به زبان کوفی نوشته هایی نقش بسته است. این سه کتیبه به دستور یکی از پادشاهان سلجوقی بهنام شیث قاطه مظفری تهیه شده اند. این آثار تاریخی را می توان یک برج استونه ای شکل در نظر گرفت که از سنگ و آجر ساخته شده است و سنگ های تراش خورده خاکستری رنگ تا قسمت بالای برج را پوشش داده اند.

سه گنبد کجاست؟

سه گنبد در قسمت جنوب شرقی ارومیه از شهرهای استان آذربایجان غربی قرار گرفته است و خیابان جانبازان از کنار این برج عبور نموده است. سه گنبد یکی از جاهای تماشای ارومیه است که در نزدیکی دروازه بازارباش و فاصله یک کیلومتری از دیوار ارومیه به نام حصار دفاعی قرار گرفته است.

سه گنبد روی گوگل مپ

برترین مسیر دسترسی به سه گنبد

اگر جزو افرادی هستید که سفر کردن با ماشین شخصی را ترجیح می دهند، به راحتی خواهید توانست علاوه بر لذت از جاهای تماشای آذربایجان غربی از این بنا هم بازدید کنید. سر زدن به سه گنبد با ماشین شخصی کار راحتی است به این صورت که بعد از رسیدن به این شهر سمت خیابان استاد برزگر می روید و هنگام نزدیک شدن به دروازه بازار می توانید عظمت دوران سلجوقیان را مشاهده کنید.

اگر با ماشین شخصی خود به این شهر سفر ننموده اید شما می توانید به راحتی از اتوبوس ها و تاکسی های شهر ارومیه برای رفتن به این برج بهره ببرید.

هر سال تعداد گردشگرانی که از شهر تهران به ارومیه برای تماشا سه گنبد مسافرت می نمایند خیلی زیاد است؛ اگر شما هم قصد دارید در آینده نزدیک این آثار تاریخی را ببینید، ضروری است از تهران به سمت اتوبان کرج حرکت کنید و بعد از رسیدن به قزوین و عبور از شهرهای ابهر، زنجان و تبریز به استان آذربایجان غربی وارد شوید و سپس مسیر ارومیه را در پیش بگیرید.

علت نام گذاری سه گنبد

در قسمت بالای اتاق مقبره سه گنبد ارومیه و دخمه تنها دو گنبد از این بنا نمایان است به همین علت برخی از افراد تصور می نمایند که بنای دیگری هم کنار این آثار تاریخی وجود داشته که در طول مدت از بین رفته و در حال حاضر فقط 2 گنبد از آن معین است؛ اما در واقعیت سومین گنبد این آثار باستانی طراحی گنبدی شکل ندارد و طراحی سقف آن ساده است.

البته می توان نام سه گنبد را به این علت در نظر گرفت که در فضای داخلی آن از سه اتاق مجزا طراحی شده و روی گنبد اصلی یک گنبد کوچکتر ساخته شده است و به همین علت به آن سه گنبد گفته می گردد.

نگاهی به معماری سه گنبد ارومیه

این بنای تاریخی به دستور منصور بن موسی ساخته شده است. اگر از بیرون به این برج نگاه کنید استوانه دایره شکل را می بینید که ارتفاع آن به 13 متر می رسد و قطر آن حدود 5 متر است. برای ساختن این ساختمان از سنگ و آجر استفاده نموده اند. قسمت پایین این برج پوشیده از سنگ های تراش خورده به رنگ خاکستری است و در ادامه قسمت بیرونی بنای سه گنبد از آجرهای چهارگوش پوشیده شده است.

معماری بیرونی مقبره

معماری بیرون مقبره سه گنبد در دو بخش جداگانه طراحی شده که شامل شیونگاه و سرداب به همراه دو در ورودی مجزا است. 4 سمت از این برج دو طبقه دارد که عبارت است از:

طبقه اول: این طبقه متعلق به سردابی است که به یاری یک پوشش قوس دار از طبقه دوم جدا شده و دارای یک در کوچک با ارتفاع 170 سانتی متری است.

طبقه دوم: این طبقه در مقایسه با طبقه اول در بزرگ تری به ارتفاع 250 سانتی متر دارد که متعلق به اتاق مقبره است.

در دو قسمت شمال و جنوب بنای سه گنبد نورگیر 4 کاناله طبقه های اول و دوم را به همدیگر مرتبط می نمایند. برخی از افراد به اشتباه فکر می نمایند که روزنه های موجود در طراحی این بنا برای عبور نور است؛ اما با کمی دقت متوجه می شویم که علت طراحی آن ها ورود نور به داخل ساختمان است.

دو در، در طبقات اول و دوم مقبره سه گنبد وجود دارد که جنس در پایینی آهنی است و بعد از چند سال به این بنا اضافه شده است. در مقابل دری که برای طبقه بالا در نظر گرفته شده از جنس چوب است که با توجه به جنس و کیفیت آن متوجه می شویم بعدها آن را به بنای اصلی اضافه نموده اند.

معماری داخلی برج

اتاق مقبره سه گنبد به شکل مربع طراحی شده به طوری که می تواند با مهارت خاص معماری در داخل یک برج مدور و استوآن های شکل جای بگیرد. این طراحی زمانی شگفتی بالای خود را از نظر معماری نشان می دهد که به گنبد بالای اتاق مربع شکل توجه کنید چون برای قرار دادن آن به ترفندهای معماری ماهرانه ای احتیاج است.

وقتی داخل فضای سه گنبد می شوید اتاق های مقبره تزیینات زیبا و قرینه ای دارد که در گوشه ها و طاق های هلالی شکل به چشم می خورند. سقف اتاق ها با آجر پوشیده شده اند و از طرفی استفاده از آجر برای کف دخمه ها باعث زیباتر شدن فضای داخلی مقبره می گردد.

تزئینات چشم نواز سه گنبد ارومیه

هنگام ورود به مقبره درب شمالی یک خوابه زیبا و پر از نقش ونگار مشاهده را می کنید که در قسمت بالای کتیبه قرار گرفته است و با مقرنس کاری، زیبایی ظاهری زیادی را برای بازدیدنمایندگان فراهم می نماید. در قسمت داخلی برج از تزئینات سنگی و رنگ آمیزی های زیبا استفاده شده و همین عامل را می توان علت برجسته شدن زیبایی آن دانست.

در دوره سلجوقیان هنر کاشی کاری رواج داشت؛ اما در سه گنبد ارومیه از این هنر خبری نیست و به جای آن از انواع آجرها و سنگ های قهوه ای استفاده شده است.

برترین زمان بازدید از سه گنبد

شما در تمام روزهای سال می توانید برای بازدید از سه گنبد به شهر ارومیه سفر کنید. تنها کافی است این نکته را همواره به یاد داشته باشید که سفر به قسمت شمال غرب ایران می تواند تجربه ای از زمستان های سرد به همراه برف سنگین را در فکر شما به ثبت برساند. پس اگر به آب وهوای سرد و کوهستانی عادت ندارید فصل بهار و تابستان می تواند برترین زمان برای بازدید از این بنای تاریخی باشد.

بازدید از این مقبره رایگان نیست و ضروری است هر فرد هزینه ورودی را برای لذت بردن از معماری آن پرداخت کند. در کنار مقبره سلجوقیان موزه سنگ های تاریخی هم منتظر شماست تا با یک تیر چند هدف را نشانه گیری کنید.

جاهای تماشای نزدیک به سه گنبد

اگر قصد سفر به ارومیه و بازدید از سه گنبد را دارید می توانید از جاهای تماشای آذربایجان غربی هم لذت ببرید. مثل:

- بازار ارومیه

بازار ارومیه یکی از معروف ترین و محبوب ترین جاهای تماشای آذربایجان غربی است که در قسمت بافت قدیمی شهر ارومیه قرار گرفته است. این محل معماری ساده دارد اما ارزش های تاریخی، فرهنگی و معنوی این شهر را می تواند به خوبی به مخاطب انتقال دهد. ساخت بازار ارومیه به دوره صفوی برمی گردد و این آثار باستانی توانسته در تاریخ 22 خرداد به ثبت آثار ملی ایران برسد.

بازار ارومیه از بخش های مختلف مانند پنج حمام قدیمی، هفت تیمچه، مسجد جامع و سرای بزرگ تشکیل شده است که کسب وکارهای مختلف در آن مشغول به فعالیت هستند.

از دیگر بخش های این بازار می توان به راسته مسگرها، راسته لبنیات فروشی، راسته عطاری ها، کفش فروشی ها، بلورفروشی، پارچه فروشی، زرگرها، فرش فروشان و چاقوفروشان اشاره نمود. اگر قصد لذت بردن از این جاذبه آذربایجان غربی را دارید ضروری است ساعت 10 صبح تا 20:30 را برای بازدید در نظر بگیرید.

- مسجد جامع ارومیه

یکی از باشکوه ترین جاهای تماشای ارومیه اطراف سه گنبد مسجد جامع این شهر است که دقیقا در مجاورت بازار قدیمی قرار گرفته است. معماری مسجد جامع از دوره مغول برگرفته شده و می تواند گچبری های زیبا و چشم نوازی را در اختیار بازدیدنمایندگان خود قرار دهد. این مسجد جامع بارها بازسازی و بازسازی شده و کارشناسان معتقدند که در ابتدا این مسجد به شکل آتشکده محلی برای عبادت زرتشتیان در دوره ساسانیان بود.

- یخچال دوقوز پله

یخچال دو قوز پله نزدیک سه گنبد که برخی ها آن را به نام یخچال نُه پله، یخچال دوقوز پله یا یخچال دوغوز پله هم می شناسند در محله دوقوز پله از شهر ارومیه قرار گرفته است. این مکان که خانه آبگینه ارومیه نام دارد در دوران قاجار ساخته شده و مردم برای تامین یخ به نگهداری مواد غذایی از آن استفاده می کردند.

بعلاوه اهالی این شهر روزهای مختلف سال مانند چهارشنبه سوری در این مکان جمع می شوند و جشن می گیرند. خانه آبگینه یکی از جاهای تماشای ارومیه است که در سال 1380 به عنوان آثار ملی به ثبت رسیده است.

- خانه انصاری

امکان ندارد فهرستی از جاهای تماشای آذربایجان غربی را تهیه کنید و نام خانه انصاری نزدیک سه گنبد در آن نباشد. قدمت تاریخی این مکان به دوره قاجار برمی گردد و در میدان امام حسین ارومیه قرار گرفته است. در انتهای یکی از کوچه های قدیمی ارومیه خانه ای قدیمی به عمق تاریخ قرار گرفته است که با باز شدن در چوبی آن را و شنیدن صدای جیرجیر لولای در شما را به عمق تاریخ مهمان می نماید.

بعد از طی کردن حیاط چهار گوشه قدیمی از لابلای درخت ها ساختمان زیبای آجری این خانه دیده می گردد که پنجره های فیروزه ای رنگ احساس خوشایندی را به شما انتقال می دهند. احساس آرامش این خانه دو طبقه که در وسط یک باغ ساخته شده است لذتی است که بعد از تماشا آن به شما منتقل می گردد.

اگر قصد تماشا این مکان زیبا را بعد از سه گنبد ارومیه دارید ساعت 9 تا 13 را برای بازدید روزهای شنبه تا پنجشنبه در نظر بگیرید.

توصیه هایی برای بازدید از سه گنبد

برای بازدید از این مکان حدود نیم ساعت زمان ضروری است و باید بلیت بازدید را تهیه کنید. در این محل امکانات رفاهی مختلف مانند رستوران، بوفه و سرویس بهداشتی وجود دارد تا در صورت احتیاج از آن ها بهره ببرید. نباید فراموش کنید که موزه سنگ ها در حیاط این برج منتظر بازدید است تا هنگام سر زدن به سه گنبد ارومیه از این امکانات هم لذت ببرید.

ساعت بازدید سه گنبد از ساعت 9 صبح تا 7 شب است و باید مدت زمان حدودی یک ونیم تا دو ساعت برای بازدید از قسمت بیرونی و فضای داخلی این مقبره در نظر بگیرید.

چرا باید از سه گنبد بازدید کنید؟

سه گنبد ارومیه از جاهای تماشای آذربایجان غربی است که شما را مهمان دوره سلجوقیان می نماید. با تماشا این مقبره به مهارت معماران آن دوره پی می بریم که توانسته اند این ساختمان را بسازند. بعلاوه شما می توانید از مکان های تماشای اطراف این ساختمان هم لذت ببرید و خاطره دل پذیری از سفر به ارومیه را در فکر خود ثبت کنید. آیا تا به حال سه گنبد ارومیه را از نزدیک دیده اید؟