عوارض استروئید آنابولیک در زنان ورزشکار - تفطن

دکتر سیدعلیرضا قریشی در گفت و گو با خبرنگاران، اظهارکرد: امروزه ورزش های قدرتی و داشتن اندامی متناسب در بین بانوان از اقبال عمومی خوبی برخوردار است و روز به روز نیز بر تعداد علاقه مندان این رشته های قدرتی مانند وزنه برداری، کراسفیت، بدنسازی و فیتنس بانوان اضافه کرده می شود.

وی بیان نمود: در این میان نیز ممکن است، عدم آگاهی بانوان و کسب درآمد غیرمتعارف برخی از باشگاه ها سبب شود، داروهای استروئید آنابولیک که عوارض جانبی زیادی داشته و مصرف این داروها از نظر کمیته بین المللی المپیک و ستاد مبارزه با داروهای دوپینگی ممنوع هستند، ترویج پیدا کند؛ بنابراین با توجه به این که مصرف این داروها در زنان عوارض جانبی زیادی به همراه دارد، افزایش آگاهی در این زمینه برای بانوان ورزشکار بسیار مفید است، از طرف دیگر نیز وقتی آگاهی عموم در این خصوص افزایش پیدا کند، شرایط سودجویی نامتعارف برای عده ای فراهم نمی شود.

این مدرس دانشگاه بیان نمود: استروئیدهای آنابولیک از مشتقات هورمون تستوسترون (T) فراوری می شوند. تستوسترون نیز خواص آندروژنیک (مردکننده) قوی دارد که مسئول بروز صفات ثانویه جنسی در مردان است؛ این هورمون در غدد جنسی مردان فراوری شده و همچنین در غدد فوق کلیوی هر دو جنس زن و مرد به مقدار بسیار کمتر فراوری می شود.

وی با بیان این که میزان فراوری هورمون T در بدن زنان تقریبا 20 برابر کمتر از مردان است، گفت: هورمون تستوسترون خواص آنابولیک، بسیار قوی داشته و در افزایش حجم و قدرت عضلات مردان نقش معین کننده ای دارد؛ وزنه برداری و سایر ورزش های قدرتی، سطح این هورمون را در بدن مردان به طور قابل ملاحظه ای افزایش می دهد ولی این افزایش هورمون تستوسترون روی بدن زنان ناچیز است.

قریشی اضافه کرد: برای تحریک فرآیندهای آنابولیک مانند سنتز پروتئین ها که سبب افزایش حجم و قدرت عضلات می شود، زنان برخلاف مردان، وابستگی بیشتری به دستگاه های هورمونی GH (هورمون رشد) و فاکتور IGF1 (مسئول رشد عضلات و استخوان ها) دارند. در زنان وزنه بردار و سایر زنان قدرتی کار، اگر تمرینات با شدت و حجم مناسب، همراه با رژیم غذایی پروتئینی و همراه با کربوهیدرات کافی برنامه ریزی شود، گیرنده های هورمون تستوسترون در عضلات افزایش یافته و این جهت سنتز پروتئین نیز به صورت فیزیولوژیک تحریک و فعال می شود. البته این گیرنده ها در عضلات بدن مردان بسیار بیشتر از زنان هستند.

مدرس فدراسیون وزنه برداری با اشاره به عوارض جانبی مصرف داروهای استروئید آنابولیک با هر درصدی از خواص آندروژنیک (مردکننده) در برابر آنابولیک، روی بدن زنان، مطرح نمود: رویش مو در تمام قسمت های بدن، ریزش موهای سر مانند مردان، چهره خشن، ضخیم شدن تارهای صوتی، ضخیم شدن پوست بدن و جوش های ریز روی پوست، رفتارهای تهاجمی شبیه مردان، از بین رفتن چرخه طبیعی قاعدگی و ایجاد قاعدگی های غیرطبیعی و سخت، کاهش میل جنسی و احتمال نازایی در شرایط پیشرفته و ایجاد مسائل کلیوی و کبدی از عوارض جانبی این داروها است. قویا اشاره می شود، تجویز این داروها توسط مربی برای بانوان تخلف آشکار است و فقط جنبه سودجویی دارد.