آیا می توان جهان را از ازدحام بیش از حد گردشگران نجات داد؟ - تفطن

هر هفته ای که می گذرد، شاهد تازهی از راه می رسد که ثابت می کند ما به طور رسمی وارد دوران توریستی بیش از حد شده ایم. تا به الان موضوع کش رفتن ماسه های ساحل در ساردینیا و تهدید توریستان ونیز به جریمه به خاطر نشستن روی زمین را شنیدیم. در رم، خشونت هایی به خاطر سلفی گرفتن و حمام کردن غیرقانونی به وجود آمده است. در مادرید، قوانین سختگیرانه ای برای کنترل خانه های اجاره ای Airbnb وضع شده است؛ چون ساکنین محلی از این می ترسند که مجبور بشوند از شهر خود کوچ کنند و حالا هم تایلند گفت که برای احیای اکوسیستم خلیج مایا، آن را تا اطلاع ثانوی تعطیل می کند.

هیچ کدام از این ها از چشم صنعت توریستی دور نمانده است و بعضی از دست اندرکاران آن، حتی با این که عده ای هنوز هم در حال بحث و سرو کله زدن درباره این موضوع هستند که اصلا مسئله ای وجود دارد یا خیر، تلاش می کنند تا راه حل هایی برای این مشکل پیدا کنند. این همان نقطه ای است که مرکز سفرهای مسئولانه (CREST) وارد عمل می شود. این مرکز، مجمع روز جهانی توریستی خود را برای بهره گیری از خرد جمعی برای حل این مشکل، با حضور کارشناسان صنعت، روز 27 سپتامبر در واشنگتن دی سی برگزار کرد.

CNN Travel با تنی چند از این کارشناسان حاضر در این کنفرانس درباره راه حل های احتاقتصادی این مشکل صحبت کرد؛ شاید هم بهتر باشد که چمدان های خودمان را به حراج بگذاریم و گذرنامه های خودمان را قاب کنیم و برای عبرت آیندگان، روی دیوار بزنیم. در ادامه، هر آن چه که از گفته های سخنرانان این مجمع دستگیرمان شد را می خوانید:

ازدحام بیش از حد توریستان؛ هم یک مشکل واقعی، هم حقیقتی اغراق شده

آلبرت آریاس سانس، رئیس برنامه استراتژیک شورای شهر بارسلون برای توریستی می گوید:

من فکر می کنم هر دو درست است. ازدحام بیش از حد جمعیت در خیابان ها واقعیت دارد، بالا رفتن هزینه ها در بازار املاک و مستغلات واقعی است، حس منفی ساکنان شهر واقعی است، آمارها هم واقعی هستند و ما نباید آن ها را انکار کنیم.

ماریا رینیسدوتیر، از اداره توریستی ایسلند، می گوید:

فکر می کنم هر دو درست باشد. این اصطلاح تبدیل به یک کلمه تکراری شده است. آن، مفهومی است که درک خیلی راحتی دارد و مردم خیلی راحت آن را می فهمند، به همین دلیل است که ما شاهد گزارش های رسانه ای زیادی هستیم.

رینیسدوتیر سال های زیادی را در زمینه توریستی فعالیت کرده و می گوید که فشار همیشه وجود داشته است، اما ازدحام بیش از حد توریستان اساسا برچسبی است که برای فشار ثابت و طولانی مدت استفاده می شود.

سارا میگینیاک، مدیر کل شرکت ماجراجویی G Adventure در آمریکای جنوبی، هم با اصرار تاکید می کند که ازدحام بیش از حد توریستان ساخته و پرداخته رسانه ها نیست. او می گوید:

معتقدم این موضوع واقعی است.

شکل های مختلف ازدحام بیش از حد توریستان در محل های مختلف

شاید ازدحام بیش از حد توریستان یک مسئله واقعی باشد، اما در عین حال حوزه وسیعی را دربرمی گیرد و در مقصدهای مختلف به شکل های مختلفی نمایان می شود.

میگینیاک که در روز جهانی توریستی درباره ازدحام بیش از حد توریستان در ماچو پیچو سخنرانی کرده است، می گوید:

در پاریس، این مسئله به شکل بازدیدکنندگان زیادی که برای گرفتن یک عکس از مونا لیزا یا یک نگاه سرسری به آن تقلا می کنند، دیده می شود. ولی در ماچو پیچو این طور نیست.

در این شهر باستانی پرو، افراد زیادی که می خواهند به آنجا برسند مسئله ساز است. چرا که به گفته او، هیچ زیربنایی در اطراف آن ساخته نشده است. آریاس سانس معتقد است که مشکلاتی که بارسلون با آن دست به گریبان است شبیه به مشکلاتی است که برای همه شهرهای شلوغ جهان پیش آمده است:

جمعیت خیلی زیاد در خیابان ها و نقاط مهم توریستی. تاثیری که شرکت های اجاره املاک مانند Airbnb روی اقامت و بازار مسکن می گذارند هم مهم است.

رینیسدوتیر توضیح می دهد که در ایسلند، شرایط فرق دارد:

رشد بسیار سریع اتفاق افتاده است؛ تقریبا از سال 2010 ما شاهد میانگین رشد سالانه 25٪ در تعداد توریستان بوده ایم. طوری که حالا چالش اصلی ما مقابله با این رشد است.

او بلافاصله توضیح می دهد که این رونق توریستی مزایای زیادی هم در پی داشته است؛ به عنوان مثال، اقتصاد ایسلند متحول شده است:

کیفیت زندگی ما از جهات بسکمک بهبود یافته است؛ ما اکنون می توانیم از خدمات، رستوران ها، تفریح ها و موارد متنوع زیادی لذت ببریم و همچنین، پروازهای بیشتری هم به مقصدهای مختلف انجام می شود.

اما، هیچ کدام از این ها بدون هزینه به دست نیامده است:

فشاری که به سایت های ویژه و محبوب توریستی وارد می شود، به خصوص در بعضی زمان های خاص، آسیب های زیست محیطی به بار آورده و باعث ایجاد تغییراتی در طرز تفکر ما شده است.

نقش مهمی که رسانه های اجتماعی در این شکل گرفتن این موضوع داشتند

هر سه متخصص بر این باور هستند که رسانه های اجتماعی رابطه ای مستقیم با توریستی بیش از حد دارند؛ پلت فرم هایی مانند اینستاگرام به مثابه یک شمشیر دو لبه عمل می کنند.

میگینیاک می گوید:

تبلیغ توریستی کار بدی نیست. ما درواقع می خواهیم که کشور بازدیدکنندگان بیشتری داشته باشد. پس اگر رسانه های اجتماعی کمک می کنند که ماچو پیچو روی نقشه ها جایی برای خود پیدا کند کار بدی نمی کنند.

اما به اعتقاد او، باید روی سایر جاذبه های پرو در رسانه های اجتماعی تمرکز بیشتری بشود:

ماچو پیچو یکی از جاذبه های معروف و سمبلیک ما است، اما جاذبه های زیادی در کشور ما وجود دارد که باید دید، ویرانه های دیگری از اینکاها که مردم حتی درباره آن حرف هم نمی زنند.

آریاس سانس، با اشاره به این که بارسلون از یک استراتژی تازه برای بازاریابی فعال در رسانه های اجتماعی پیروی می کند، می گوید:

رسانه های اجتماعی، نقش فعالی دارند و فرصت ها و البته چالش هایی را ایجاد می کنند.

رونق توریستی ایسلند با رشد رسانه های اجتماعی گره خورده است. این جزیره که در اقیانوس اطلس شاقتصادی قرار گرفته است، بعد از فوران بزرگ آتشفشانی سال 2010 اقدام به راه اندازی کمپین الهام گرفته از ایسلند در رسانه های اجتماعی کرد. امروزه، ایسلند هنوز هم از اینستاگرام و سایر پلت فرم های اجتماعی برای ترویج پیام هایی درباره سفر مسئولانه بهره می برد. رینیسدوتیر می گوید:

چشم انداز ایسلند در اینستاگرام و رسانه های تصویری، با آب فشان ها و چشمه های آب گرم و چشم انداز ها دراماتیک، تا مقدار ای خوب معرفی شده است.

اما گاهی وقت ها همین رسانه های اجتماعی می توانند کاری کنند که یک جاذبه کم تر شناخته شده به طرزی ناگهانی و مهارنشدنی ترقی کند که این ترقی لزوما همیشه هم به بهتر شدن اوضاع ختم نمی شود:

آبشارهایی که از چشم ها پنهان مانده بودند و افراد زیادی به آنجا نمی رفتند، یک شبه محبوب شدند و طرفدار پیدا کردند؛ فقط به این خاطر که بعضی از افراد معروف مطلبی درباره آن به اشتراک گذاشتند یا صحنه هایی از آن را در یک سریال معروف تلویزیونی نشان دادند ... این اتفاق را می توانید در سایت هایی که در سریال بازی تاج و تخت به معروفیت رسیدند، شاهد باشید.

ناگهان، افراد زیادی به آن سایت ها سرازیر می شوند در حالی که آن ها آمادگی پذیرش این و سپس به طور ناگهانی، تعداد زیادی از مردم شروع به بازدید می کنند اما سایت آماده نیست. بنابراین شما باید به سرعت واکنش نشان بدهید که این کار همیشه هم امکان پذیر نیست.

قبل از این که بتوان راه ها و زیرساخت های لازم را ساخت، باید موافقت صاحبان زمین ها را جلب کرد:

بعضی وقت ها این کار آسان نیست. اما، فکر می کنم می دانید که معتقدم ایسلند به خوبی از عهده این کار برآمده است. ولی به هر حال، انجام این کار قطعا یک چالش است.

مسئله بعدی؛ چالش اقامت

هر سه متخصص، بر این باورند که توریستی بر بازار مسکن و زندگی مردم محلی تاثیر می گذارد. در ایسلند، هجوم توریستان تا حد زیادی در مرکز، ریکیاویک و جنوب جزیره متمرکز شده است، بنابراین برای کنترل اقامت در این منطقه ها اقداماتی اجرا شده است. رینیسدوتیر می گوید خانه های اجاره ای Airbnb اکنون به 90 روز در سال محدود شده است و سقفی برای درآمد های آن تعیین شده است. توسعه هتل ها در منطقه ها خاصی محدود شده و گام هایی برای کاهش ترافیک اتوبوس در خیابان های مسکونی برداشته شده است.

آریاس سانس می گوید:

هیچ راه حل جادویی وجود ندارد، تنها کاری که ما در بارسلون انجام می دهیم ممنوعیت فعالیت هتل ها در مرکز شهر است.

او می گوید Airbnb لزوما ایده بدی نیست، اما باید آن را کنترل کرد. میگینیاک معتقد است که مشکل ماچو پیچو، گسستگی بین تجربه توریستی و معیشت محلی است. او می گوید:

جوامعی در اطراف ماچو پیچو هستند که مزیت های آن را درک نمی کنند. این تاثیر توریستی بیش از حد است که شاهد هستید توریستان در گروه های بزرگ به ماچو پیچو می آیند، از خدمات شرکت هایی استفاده می کنند که لزوما ثروت خود را با جوامع محلی به اشتراک نمی گذارند و همین موضوع، تناقضات اجتماعی زیادی با ساکنان محلی ایجاد می کند، چرا که آن ها ماچو پیچو را برای خودشان می دانند؛ این فرهنگ آن ها است، این اجداد آن ها است و آن ها هیچ بهره ای از آن نمی برند.

نکته مهم؛ از قبل برنامه ریزی کنید

هدفی که دولت ها در بارسلون و ایسلند و شرکت های خصوصی در ماچو پیچو دنبال می کنند، ایجاد راه حل های بلند مدت و سازگار برای آینده است.

میگینیاک می گوید:

من، به شخصه، ماچو پیچو را اولین بار در سال 2004 دیدم و در آن زمان، ماچو پیچو نیم میلیون توریست داشت. 14 سال بعد، بین 1٬400٬000 تا 1٬500٬000 توریست (1 میلیون و 400 هزار تا 1 میلییون و 500 هزار) به ماچو پیچو می آیند و راه های دسترسی به آن هنوز تغییر نکرده است.

میگینیاک می گوید نکته مهمی که باید به آن توجه کنیم تضمین پایدار بودن شرایط است:

دولت باید حتما تضمین بدهد که هر راه حلی که برای تسهیل راهیابی به ماچو پیچو اندیشیده می شود، باید راه حلی باشد که زمینه رشد را برای آیند گان نیز فراهم کند نه این که تنها منفعت مسافران فعلی را در نظر گرفته باشد.

آریاس سانس می گوید تیم او در بارسلون تلاش می کنند تا توریستی مسئولانه را در طرح های وسیع شهری بگنجانند:

آنچه که ما انجام می دهیم این است که فعالیت های توریستی را در برنامه ریزی های گسترده شهری مانند اقامت، تحرک، توسعه اقتصادی جا بدهیم و همچنین، تاثیر فعالیت های توریستی را با استراتژی های بازاریابی هماهنگ کنیم.

در ایسلند، نرخ توریستی تا حدی پایین است که همین موجب شده است که این کشور انعطاف پذیری بیشتری برای انطباق و برنامه ریزی برای روزهای آینده را داشته باشد:

در حال حاضر به خاطر تبادل ارز که نتیجه توریستی است، ایسلند به طرز خنده داری تبدیل به یک مقصد بسیار گران قیمت شده است. به همین دلیل است که ما شاهد آهسته بودن رشد توریستی در اینجا هستیم، خیلی ها با این موضوع موافق هستند که این آهسته بودن موضوع خوبی است. رشد سالانه 25٪ در بلند مدت به توسعه پایدار کمک نمی کند.

همین موضوع، به گفته رینیسدوتیر، زمانی برای تنفس و برنامه ریزی به دولت بخشیده است.

کلید موفقیت، همکاری است

با این اوصاف، آیا راه حل بلندمدتی وجود دارد؟ هر سه سخنران در این موضوع با هم هم عقیده هستند که همکاری دولت، ساکنان محلی و شرکت های توریستی با هم کار بهترین راه حل برای موفقیت است. برگزاری رویدادهایی همچون مجمع روز جهانی توریستی نیز به تبادل ایده ها و به اشتراک گذاری آن ها در مقیاسی وسیع کمک می کند.

مقامات در بارسلون در حال مذاکره و مصاحبه با شهرهای شلوغ توریستی در سرتاسر جهان است. آریاس سانس می گوید:

ما در بسکمک از شهرها مانند آمستردام یا خیلی از شهرهای ایتالیا با مسائلی این چنینی روبرو هستیم و آن ها هم سعی می کنند تا راه مقابله با این مشکل را پیدا کنند.

میگینیاک می گوید:

در بخش خصوصی، ما همگی در اتحادیه های صنفی و تجاری خود جمع شده ایم و سعی می کنیم تا با همکاری دولت، مسیرهای تازهی برای دسترسی به ماچو پیچو ایجاد کنیم.

رینیسدوتیر اضافه می کند:

ما نیاز به هماهنگی در همه بخش های توریستی داریم، این مسئله تقریبا همه ابعاد جامعه را تحت تاثیر خود قرار داده و حالا هم برای انجام موثر کارها نیاز به مشارکت همه ذینفعان است.

در سال 2015، ایسلند یک نقشه راه برای توریستی به همراه برنامه اقدام پنج ساله ای منتشر کرد که از طریق دولت و کنندگان صنایع مسافرتی تهیه شده بود. او توضیح می دهد:

این کار بسیار خوب اجرا شده است؛ نقشه راه از طریق بیش از یک هزار نفر در 50 موزه در شهرهای مختلف کشور که به شکل گرفتن طرح کمک کرده بودند، تهیه شد. بنابراین، اتفاق نظر زیادی درباره آنچه که باید در واکنش به این انفجار توریستی انجام شود، وجود دارد.

در حال حاضر دولت ایسلند امیدوارانه مشغول کار است تا توریستی را به عنوان یک مشکل بلندمدت حل نماید؛ به طور ویژه در زمینه زیرساخت های مهم. چرا که به گفته رینیسدوتیر، هر سال بازدیدکنندگان بیشتری به سایت های محبوب می آیند. در نتیجه، از لحاظ مواردی مانند سرویس بهداشتی، پارکینگ، پل ها و غیره نیاز به ظرفیت بیشتری است.

طرح محافظت از سایت های توریستی در سال 2011 تصویب شد و از آن تاریخ، بودجه 750 پروژه زیربنایی تامین شده است. آن ها اکنون پروژه تازهی در دست اجرا دارند. پروژه تازه که صندوق حفاظت از سایت های توریستی نام دارد، توجه خود را معطوف توزیع جریان های توریستی در زمین های خصوصی و شهری و نیز سایت های تازه می کند تا جاذبه های تازهی را به مردم معرفی کند.

به عقیده او، بیشتر داشتن همیشه به معنی بهتر بودن نیست:

ما باید ببینیم که در چه محلی می توانیم سایت قدرتمندی بسازیم که ظرفیت پذیرش بازدیدکنندگان بیشتر را دارد و کدام سایت ها را می خواهیم دست نخورده تر نگه داریم.