شامپانزه ها و شامپانزه های کوتوله درباره ما انسان ها چه می گویند؟ - تفطن

به گزارش خبرنگاران به نقل از کانورسیشن؛ بونوبو ها ممکن است یکی از نزدیک ترین عموزاده های ما باشند، اما پس از آن که جین گودال در دهه 1960 میلادی کشف کرد که شامپانزه ها ابزار می سازند و از آن استفاده می نمایند بر تحقیقات غالب شدند. این یافته راه را برای تحقیق در خصوص شامپانزه ها و شرایط را برای درک این که کدام جنبه های انسانی بیش تر طبیعی و نه تابع شرایط اجتماعی هستند هموار نمود.

مجموعه ای از ویژگی های انسانی از جمله همدلی، بازیگوشی و احترام به بزرگتر ها از آن موقع به اصل و نسب مشترک ما با شامپانزه ها نسبت داده شده اند.

شامپانزه تهاجمی درون ما

با این وجود، یک ویژگی نگران نماینده برجسته است. شامپانزه ها در حملات هماهنگ به یکدیگر حمله می نمایند. فرانس دی وال کارشناس هلندی در حوزه شناخت نخستی ها در کتاب سیاست شامپانزه ها در سال 1982 میلادی توصیفی رنگارنگ از نحوه متحد شدن لویت و نیکی دو شامپانزه نر جوان برای چیرگی خشونت آمیز بر یِرون نر آلفا (رهبر جمعیت شامپانزه ها) داشت. آنان بیضه یرون را گاز گرفته و بیرون آوردند و پس از آن یرون به علت جاری شدن خون از بدن جان اش را از دست داد.

یکی از استدلال هایی که دانشمندان مطرح نموده اند آن است که این گرایش های جنگجویانه در ما به همان شکلی که در شامپانزه ها شکل می گیرد وجود دارد موضوعی که این دیدگاه که جنگ ها پدیده ساخته دست بشر بوده اند را به چالش می کشد.

شامپانزه ها هم چنین می توانند به ما یاری نمایند در خصوص شرایطی که ممکن است به پرخاشگری دامن بزند مانند زمانی که تعداد رقبا بیش تر است یا زمانی که موقعیت ها در سلسله مراتب مورد مناقشه هستند بیش تر بدانیم.

با این وجود، بعضی معتقدند که پرخاشگری تنها بخش بسیار کوچکی از فعالیت روزانه شامپانزه ها را شامل می گردد. بنابراین، بعضی از دانشمندان ممکن است بیش از حد بر این ویژگی تاکید نموده باشند. تحقیقات به طور فزاینده ای نشان می دهند که شامپانزه ها چگونه می توانند همکاری نمایند.

بونوبوی ملایم

علیرغم آن که این موضوع پیش تر از سوی پژوهشگران نادیده گرفته شده بود، اما اکنون معین شده که بونوبو ها بیش از شامپانزه ها ویژگی های نزدیک به ویژگی انسان ها را دارند. با توجه به معروفیت آنان به عنوان میمون های با رفتار محبت آمیز این خبر خوبی برای ما خواهد بود.

برخلاف گروه های شامپانزه های تحت سلطه نر بونوبو ها در جوامع صلح آمیز زندگی می نمایند که رئیس آن ماده است. در واقع، جوامع انسانی زمانی که رقابت مستقیم کمی برای منابع وجود دارد تمایل به مادرسالاری دارند.

در حالی که ماده آلفا معمولا کوچک تر از نر ها است همه ماده ها دور او جمع می شوند تا نر ها را در صورت بروز رفتار تهاجمی دور نمایند.

هم چنین، بونوبو ها مشتاق به اشتراک گذاری هستند. تحقیقی اجرا شده بر روی بونوبو ها در جمهوری دموکراتیک کنگو در سال 2010 میلادی نشان داد زمانی که بونوبو ها در اتاق های مجاور قرار می گیرند و به یکی از آنان غذا داده می گردد آن بونوبو ترجیح می دهد غذا را به اشتراک بگذارد نه آن که آن را به تنهایی بخورد. هم چنین، مشاهده شده که بونوبو ها غذا را با افرادی که خارج از گروه خود هستند به اشتراک می گذارند شاید برای آن که دوستان تازه ای پیدا نمایند و تمایل خود را برای یاری به دیگران در تهیه غذا نشان دهند حتی اگر نتوانند آن را به اشتراک بگذارند.

بونوبو ها حتی ممکن است هوش اجتماعی بهتری در مقایسه با شامپانزه ها داشته باشند. در آزمایش هایی که در آن حیوانات مختلف با فنجان های وارونه همراه با خوراکی هایی که زیر یکی از آن پنهان شده بود شرکت داشتند شامپانزه ها به طور تصادفی این فنجان ها را انتخاب می کردند، اما بونوبو ها (و سگ ها) به انسان هایی که آزمایش را انجام می دادند نگاه می کردند تا اطلاعاتی در خصوص این که کدام فنجان درست است را دریافت نمایند. بونوبو ها هم چنین دارای مدار های مغزی هستند که به نظر می رسد در مقایسه با شامپانزه ها بیش تر مستعد به اشتراک گذاری، مدارا، مذاکره و همکاری هستند.

پس انسان ها دقیقا کجا ایستاده اند؟ به نظر می رسد که ما ویژگی های هر دو گونه را در خود گنجانده ایم که در نتیجه تنشی بین تمایلات تهاجمی و هماهنگ مان ایجاد می نماید. گرایش ما به درگیری بازتاب دهنده رقابت شامپانزه هاست و در مقابل بونوبو ها به ما می آموزند که نوع دوست بودن را در خود داریم و جامعه را می توان به روش های صلح آمیز تری سازمان داد.

این از خودگذشتگی زیربنای همکاری در مقیاس بزرگ است که به هوموساپینس ها (انسان خردمند) یاری نموده تا ایده های خود را به اشتراک بگذارند، ملت ها را تشکیل دهند، دنیا را کشف نمایند و بیش از دیگر انسان های اولیه مانند هوموارکتوس دوام بیاورند.