واقعیت هایی جالب در خصوص دستگاه عصبی - تفطن

مترجم: امین حسین پور

منبع:راسخون

دستگاه عصبی یکی از پیچیده ترین سیستم های بدن است ولی این از جذابیت آن نمی کاهد. برای اثبات این موضوع، ما واقعیت هایی حالی در خصوص سیستم عصبی جمع آوری نموده ایم و در عین حال سعی نموده ایم آن ها را تا حد امکان ساده نگه داریم.

دستگاه عصبی شبکه ای از سلول هاست که به وسیله آن پیغام ها بین مغز و قسمت های مختلف بدن رد و بدل می گردد. دستگاه عصبی متشکل از نورون هاست یعنی سلول هایی که اطلاعات را به شکل سیگنال های الکتروشیمیایی پردازش و منتقل می نمایند و سلول های گلیایی برای یاری به کار نورون ها تخصص یافته اند.

دستگاه عصبی به دو قسمت تقسیم می گردد:

دستگاه عصبی مرکزی یا به اختصار CNS که شامل مغز و نخاع است.

دستگاه عصبی محیطی یا به اختصار PNS که شامل همه نورون های بدن به جزء نورون های موجود در مغز و نخاع است.

دستگاه عصبی یکی از اجزای حیاتی بدن است و کارکرد مناسب حواس پنج گانه با آن مرتبط است.

واقعیت هایی جالب در خصوص دستگاه عصبی

هنگامی که ما به طور تصادفی چیز داغی را لمس می کنیم، اعصاب متصل به پوست پیغام درد را به مغز ارسال می نماید. در پاسخ، مغز ماهیچه های ناحیه مورد نظر را تحریک می نماید تا از منبع درد دور گردد. کل این فرآیند در کسری از ثانیه اتفاق می افتد. چنین واقعیت هایی در خصوص دستگاه عصبی انسان وجود دارد; بعضی از آن ها در زیر نشان داده شده است.

میلیاردها سلول عصبی در بدن انسان وجود دارد; اینکه تعداد آن ها بیشتر از ستاره های کهکشان راه شیری است یا خیر جای بحث دارد ولی تعداد آن ها مطمئناً بیشتر از تعداد جمعیت کره زمین است.

مغز انسان به تنهایی حاوی حدود 100 میلیارد نورون است. اگر همه این نورون ها در یک خط قرار بگیرد، خطی به طول بیش از 960 کیلومتر ایجاد می گردد.

اگر چه بیشتر منابع تعداد میانه نورون های مغز انسان را 100 میلیارد تخمین می زند ولی تحقیقی که در سال 2009 انجام شد نشان داد که این میزان در واقع 86 میلیارد است.

نخاع انسان با طول میانه 48 سانتی متر دارای حدوداً 000ر500ر13 نورون است. همه پیغام های رد و بدل شده میان مغز و قسمت های دیگر بدن به وسیله نخاع انجام می گردد

قطر این نورون ها بین 4 تا 100 میکرون متغیر است. اگر چه آن ها بزرگترین سلول های بدن انسان هستند ولی همچون سلول های دیگر تحت فرآیند میتوز قرار نمی گیرند.

دستگاه عصبی قادر است تکانه ها را با سرعت 100 متر بر ثانیه انتقال دهد. در واقع، سرعت انتقال پیغام به مغز می تواند تا 288 کیلومتر بر ساعت برسد.

در جنین در حال رشد، در هر دقیقه 000ر250 نورون رشد می نماید. در زمان تولد، مغز دارای حدوداً 10 میلیون سلول عصبی است.

در بچه ها تازه متولد شده، مغز در طول سال سه برابر رشد می نماید. با افزایش سن، مغز در هر سال یک گرم وزن خود را از دست می دهد.

در مردان بالغ، وزن مغز 1375 گرم است در حالی که در زنان بالغ این میزان برابر 1275 گرم است.

واقعیت جالب دیگر آن است که مغز مردان حدواً 5ر6 برابر ماده خاکستری بیشتری نسبت به مغز زنان دارد و مغز زنان حدوداً 10 برابر ماده سفید بیشتری نسبت به مغز مردان دارد.

در انسان ها، سمت راست مغز قسمت چپ بدن را کنترل می نماید و سمت چپ مغز قسمت راست بدن را کنترل می نماید.

43 جفت عصب مختلف در بدن وجود دارد که دستگاه عصبی مرکزی را به قسمت های دیگر بدن متصل می نماید. از این میان، 12 جفت به مغز و 31 جفت دیگر به نخاع وصل شده است. از میان اعصاب موجود در بدن، اعصاب واقع شده در قسمت پایینی نخاع بیشترین حساسیت را داراست.

اگر چه مغز و نخاع بیشتر مواقع به نام یک واحد کار می نماید ولی نخاع قادر است کنش های خاص خود را به اجرا درآورد. عمل رفلکس هنگام لمس اشیای گرم یکی از برترین نمونه هاست.

یون های سدیم و پتاسیم برای کارکرد مناسب دستگاه عصبی لازم است. به غیر از این ها، وجود ویتامین های ب هم مفید است.

از آنجایی که دستگاه عصبی یکی از مهم ترین ویژگی های بدن است، آسیب تماشا آن می تواند باعث ایجاد پیغامدهای شدیدی گردد. مهم تر از آن، دستگاه عصبی مرکزی توانایی کمی برای بازیابی خود دارد که باعث جدی تر شدن مسئله می گردد. به همین علت است که دستگاه عصبی در میان سپر حفاظتی دستگاه اسکلتی قرار گرفته است.

/ج

منبع: راسخون