همه چیز درباره تغذیه نوزاد با شیر خشک - تفطن

متخصصان می گویند مصرف شیر مادر، خطر ابتلای نوزاد به آلرژی را کاهش می دهد، از بدنش در برابر عفونت ها محافظت می نماید و حتی رشد ذهنی او را هم بیشتر می نماید؛ با این وجود، کم نیستند مادرانی که بخاطر شرایط جسمی خود یا فرزندشان، یا حتی به علت محدودیت های ناشی از سبک زندگی شان، امکان تغذیه فرزندشان با شیر خود را ندارند. اگر شما هم یکی از این مادران هستید، ادامه این مطلب را بخوانید. شاید یکی از پرسش های مادرانه ای که در ادامه آمده، سوال همیشگی شما هم باشد.

می خواهم به جای شیر مادر به کودکمشیر خشک بدهم. چه باید بکنم؟

اگر امکان شیر دادن به فرزندتان را دارید، بهتر است لااقل در چهار ماه بعد از تولد، به فکر تغذیه نوزاد با شیر خشک نیافتید. البته در موارد خاص تر، می توانید از سه هفته بعد از تولد هم به او شیرخشک بدهید. در صورتی که در بدنتان به اندازه کافی شیر فراوری نمی گردد، موضوع را حتما با پزشک کودکتان در میان بگذارید.

طبیعی است که نوزاد یا کودک شما در ابتدا میلی به ایجاد چنین تغییری نداشته باشد. اگر قصد تغذیه نوزاد با شیر خشک را دارید، بهتر است در دفعات ابتدایی، شخصی جز مادر او را با شیرخشک تغذیه کند. در ابتدا، تنها یک شیشه شیر را در هر 24 ساعت به او بدهید و فرزندتان را در باقی وعده ها با شیر مادر تغذیه کنید. این کار نه تنها میل او به گرفتن شیشه شیر را بیشتر می نماید، بلکه اندازه شیر مادر را هم هر روز کمتر می نماید.

برای تهیه شیر خشک از چه آبیاستفاده کنیم؟

• آبی که در شیشه شیر کودک می ریزید، تاثیر زیادی بر سلامت او می گذارد. اگر از آب شیر استفاده می کنید، حتما سراغ شیر آب سرد بروید و چند ثانیه قبل از ریختن آب در ظرف، شیر را باز بگذارید.
• آبی که در شیشه شیر می ریزید باید حداقل یک دقیقه در نقطه جوش مانده باشد. اما مراقب باشید که آب را بیش از اندازه نجوشانید تا غلظت ناخالصی ها در آن بالا نرود.
• آب جوشیده را 30 دقیقه در دمای محیط بگذارید تا سرد گردد.
• آبی که جوشانده اید را در طول 24 ساعت مصرف کنید و برای روز بعد از آب تازه جوشیده شده بهره ببرید.
• از آماده کردن شیرخشک با آب معدنی پرهیز کنید.
• اگر قبل از آنکه فرزندتان برای خوردن شیر تمایلی نشان دهد آن را آماده نموده اید، فورا بطری را در یخچال بگذارید و مجال خنک شدنش در دمای محیط را فراهم نکنید. در حالت کلی هم شما تنها اجازه یک ساعت بیرون گذاشتن شیشه شیر از یخچال را دارید و آن را تنها یک روز در دمای یخچال می توانید نگه دارید.
• بعد از باز کردن قوطی شیر، یک برچسب تاریخ روی آن بزنید تا بعد از گذشت یک ماه از باز شدن قوطی، آن را دور بریزید.
• قبل از دادن شیر به کودک حتما چند قطره از آن را پشت دستتان بریزید تا از مطمئن بودن دمایش مطمئن شوید. به خاطر داشته باشید که شیر داغ با فشار از سوراخ سرشیشه بیرون می ریزد.
• هرگز شیشه شیر را در مایکروفر گرم نکنید. با این کار بعضی از نقاط بیش از اندازه گرم می شوند و ممکن است در حین مکیدن شیر، دهان کودک بسوزد. قرار دادن بطری در ظرف آب داغ یکی از برترین و سریع ترین راه ها برای گرم کردن آن است.

کودکم به چقدرشیرخشک احتیاج دارد؟

قاعده کلی این است :بچه ها وقتی شیر می خورند که گرسنه هستند و وقتی سیر می شوند، شیر را پس می زنند. اما وقتی پای شیرهای خشک و شیشه شیر به میان می آید، رفتار بچه ها می تواند با این قاعده کلی تفاوت هایی داشته باشد.

اندازه اشتهای بچه ها با هم فرق دارد و احتیاجشان به مواد غذایی هم با توجه به شرایط بدنی و اینکه چند ماه از تولدشان گذشته، تفاوت پیدا می نماید. این تفاوت ها ممکن است مادران را سردرگم کند اما می توان با در نظر گرفتن چند قاعده کلی، تا اندازه ای این سردرگمی را کم کرد.

نکته: اگر فرزندتان ترکیبی از شیرخشک و شیر مادر را در وعده های مختلف مصرف می نماید، در خصوص اندازه شیر مورد احتیاجش با پزشک مشورت کنید.

وزن فرزندتان، یکی از ساده ترین شاخص ها برای تخمین زدن اندازه شیرخشک مورد احتیاجش است. در چهار تا شش ماه بعد از تولد، بچه ها هیچ غذای جامدی را مصرف نمی نمایند و شیر مادر یا شیر خشک، تنها ماده غذایی است که به بدنشان وارد می گردد. در این ماه ها به ازای هر یک کیلوگرم وزن کودک، به او 160 سی سی شیر در هر 24 ساعت بدهید.

نکته: این اعداد و ارقام قانون های غیرقابل تغییری نیستند. شاید احتیاج بدنی فرزندتان این اندازه را کمی کمتر یا بیشتر کند.

از کجا بفهممسیر شده؟

اگر فرزند تازه متولد شده شما گرسنه باشد، احتمالا این موضوع را با گریه هایش به شما می فهماند. اما گریه کردن، یکی از آخرین نشانه گرسنگی است. مزه مزه کردن لب ها، بردن دست ها به دهان و سربرگرداندن به سمت بدنتان از نشانه های اولیه گرسنگی به شمار می فرایند.

فرزندتان در دوره های جهش رشد، گرسنگی را بیشتر از زمان های دیگر تجربه می نماید.از 10 تا 14 روز بعد از تولد، در سه هفتگی، شش هفتگی، سه ماهگی و شش ماهگی، ممکناست فرزندتان اشتهای بیشتری داشته باشد. گذشته از این، شرایط سلامت فرزندتان هم براشتهای او تاثیر می گذارد و در روزهایی که احساس ناخوشی می نماید، احتمالا میلی بهخوردن شیر ندارد.

گذشته از این، سرعت تمام کردن شیر، بر میل فرزندتان به شیر بیشتر تاثیر می گذارد. اگر بعد از تمام شدن شیری که در شیشه ریخته بودید، احساس کردید به خوردن غذای بیشتر تمایل دارد، فقط یک یا نهایتان دو شماره شیر دیگر را آماده کنید. چراکه احتمالا چیز زیادی از مایعی که در بطری دوم ریخته اید نخواهد خورد. توجه به این نکات هم می تواند اطمینان شما در خصوص سیر یا گرسنه بودن او را بیشتر کند:

• فرزند شما در هفته های اول مطابق با نمودار رشد، وزن اضافه می نماید؟ تغذیه مناسب یکی از اصلی ترین عواملی است که رشد مناسب نوزادان را رقم می زند.
• کودک آرامی که بعد از تغذیه به خواب می رود، احتمالا به اندازه کافی شیر خورده است.
• فرزندتان در طول روز پنج تا شش پوشک را حسابی خیس می نماید؟ پس به اندازه کافی شیر می خورد.

بیش از اندازه شیر خورده؟

در هفته اول نمی توانید برنامه دقیقی را برای شیر دادن به فرزندتان تنظیمکنید. اما چیزی که در این هفته اهمیت دارد، بیش از اندازه به او شیر ندادن است.اگر نوزاد تازه متولد شده شما، به هر علتی با شیر خشک تغذیه می نماید، احتمالا بایدهر سه ساعت یکبار به او شیر بدهید. در هر وعده به او 30 تا 60 میلی لیتر شیربدهید و در هفته های بعد این اندازه را به 60 تا 90 میلی لیتر در وعده برسانید.

وقتی که سن فرزندتان بیشتر می گردد، تعداد وعده های غذایی او کمتر شده و اندازه شیری که می خورد بیشتر می گردد. با این وجود استفراغ بعد از خوردن شیر یکی از نشانه های بیش از اندازه شیر خوردن است.شکم درد بعد از تغذیه هم از دیگر نشانه های این اتفاق است. در این شرایط احتمالا فرزندتان پاها یا شکمش را منقبض می نماید.

باور کنید فرزند شما همواره گرسنه نیست و همه گریه هایش هم با خوردن شیر بیشترآرام نمی گردد. خیس بودن پوشک، احساس سرما یا گرما، نفخ یا احتیاج به آروغ زدن یا حتیاحتیاج به در آغوش گرفته شدن، می تواند اشک های کودکتان را سرازیر کند و به او برایفریاد زدن انگیزه بدهد.

کدام شیر خشک برای کودکم مناسباست؟

اغلب شیرهای خشک از شیر گاو تهیه شده اند و بعضی از آنها هم بر پایه شیر سویا فراوری شده اند. اما اگر فرزندتان به پروتئین موجود در شیر گاو یا شیر سویا حساسیت دارد، می توانید سراغ شیر خشک های ضد آلرژی بروید. اگر هم فرزندتان به رفلاکس شدید دچار است، چاره ای جز مصرف شیرهای ضدرفلاکس که کمی غلیظ تر هستند و برای گروه های حساس تهیه شده اند نخواهید داشت.

می توانم شیر مادر و شیر خشک را درشیشه ترکیب کنم؟

شاید شما هم گاهی شیر دوشیده شده را در بطری به فرزندتان بدهید اما متخصصان می گویند بهتر است این دو شیر را با هم ترکیب نکنید. اگر می خواهید فرزندتان از شیر مادر تغذیه کند اما شیر کافی ندوشیده اید، می توانید ابتدا شیر مادر را در شیشه بریزید و بعد از تمام شدن، در شیشه برای فرزندتان شیرخشک آماده کنید.

می توانم به نوزادم شیر گاو بدهم؟

شما در یک سال بعد از تولد، به هیچ وجه امکان تغذیه فرزندتان با شیر گاو را ندارید. شیر گاو با وجود طبیعی بودنش، همه مواد مغذی مورد احتیاج کودکتان را در خود ندارد و زمینه را برای درگیر شدن نوزاد با بسیاری از مسائل دستگاه گوارش فراهم می نماید. شیر خشک های فراوری شده برای نوزادان و بچه ها، با آهن، کلسیم، پروتئین و بسیاری دیگر از ویتامین ها و مواد معدنی غنی سازی شده اند و کالری بیشتری هم به بدن شیرخواران می رسانند.

بعد از یک سالگی می توانید برای تغذیه کودکتان از غذاهای غنی شده کودک یا شیر های غنی شده مخصوص این رده سنی یاری بگیرید. از آنجا که به شیرها هیچ ماده نگهدارنده یا افزودنی مضری اضافه نشده است و در عین حال با ویتامین های ضروری برای بچه ها غنی شده اند، می توان آنها را گزینه مناسبی برای تغذیه بچه ها بالای یکسال دانست.