در مورد مورچه خوار (Anteater) بیشتر بدانیم - تفطن

• رژیم غذایی مورچه خوار
• تولید مثل مورچه خوار
• رفتار و عادات طبیعی مورچه خوار
• حقایقی در مورد مورچه خوار
• کجا مورچه خوار ببینیم؟

مورچه خوار (Anteater)، پستانداری است که ظاهر عجیبش در نگاه اول ممکن است شما را متعجب کند. این حیوان چهار گونه متفاوت دارد که در این بین، مورچه خوار غول آسا (Giant Anteater) بزرگترین عضو در این خانواده است. این پستاندار طولی بین 182 تا 2017 سانتی‌متر و وزنی بین 33 تا 41 کیلوگرم دارد. مورچه خوار به واسطه خرطوم دراز، دم پشمالو، پنجه‌های جلویی بلند و  خز منحصر به فردشان شناسایی می‌گردند.

نام علمی مورچه خوار Myrmecophaga tridactya میباشد که در زبان یونانی معنای مورچه خوار را می‌دهد. جالب است بدانید که مورچه خوارها با تنبل‌های درختی در یک خانواده از پستانداران قرار می‌گیرند.

رژیم غذایی مورچه خوار

سه عضو از بدن مورچه خوار یعنی زبان، دهان و معده آن‌ها بسیار تخصصی و در عین حال غیر معمول است. همانطور که از نام این حیوان پیداست، مورچه خوار از حشرات تغذیه می‌نمایند. دهان خرطوم مانند مورچه خوار فاقد دندان است. سر این جانوران بسیار کشیده است و این پستانداران یکی از عجیب‌ترین و هنرمندانه‌ترین ساختار زبان را در میان سایر جانوران دارند!

زبان مورچه خوار در انتهای کاسه سرش جمع می‌شود و جناغ سینه آن‌ها متصل است! هنگامی که زبان این پستاندار تا انتها بیرون آورده می‌شود، طول زبان دو برابر طول کل سر آن است. طول زبان این پستاندار به 60 سانتی‌متر می‌رسد.

زبان مورچه خوار بسیار باریک است و بعضی اوقات رنگ قرمز روشن دارد. زبان این جانور با صدها قلاب بسیار کوچک پر شده است. از آنجایی که این جانور فاقد دندان است و از سویی دیگر فک آن قابلیت حرکت آن چنانی ندارد، این قلاب‌ها به همراه بزاق بسیار چسبنده به کمک مورچه خوار می‌آیند تا حشرات را بدون جویدن مستقیما وارد معده کند!

درون معده، صدها مورچه و حشرات دیگر بوسیله یک سنگدان بسیار قدرتمند له می‌شوند! جالب است بدانید که از نظر وجود سنگدان در معده مورچه خوار، سیستم هضم غذای این جانور تا حد زیادی به پرندگان شبیه است. درست است که رژیم غذایی مورچه خوار را حشرات تشکیل می‌دهند اما با این وجود، این پستاندار بسته به گونه خود، غذای خود را با روش‌های مختلفی تامین می‌کند.

مورچه خوار ابتدا با چنگالهای تیز خود قـسمت بـالای لانه مـوریانه ها و مورچه ها را خراب می‌کند. سپس در حالی که حشرات به اطـراف فرار میکنند، مورچه خوار با زبان چسبناک خود آنان را می لیسد و به دهان خود می بـرد، امـا اگـر مـورچه ها زرنگی بـه خرج دهند و به داخل دالانهای زیر زمینی خود بگریزند کلک دیگری به کار میبندد! او زبان بلند خود، را به دنبال آنان به داخل این دالان ها می فرستد و مورچه ها را شکار می کند.

تولید مثل مورچه خوار

مورچه خوار سالی یک بار تولید مثل می‌کند. به دلیل ساختار خاص بدن این جانور، مورچه خوار قادر نیستند تا بچه‌های خود را بغل کند و به همین دلیل بچه‌هایش بر روی پشت مادر می‌نشینند و مادر آن‌ها را حمل می‌کند!

پس از گذشت یک ماه، فرزندان گشت و گذار و کسب تجربه را آغاز می‌نمایند اما مادر تا یک سالگی در کنار فرزندان می‌ماند و از آن‌ها مراقبت می‌کند. پس از گذشت یک سال  بچه‌ها کاملا مستقل می‌شوند.

رفتار و عادات طبیعی مورچه خوار

مورچه خوار، یک زندگی منزوی و عاداتی بسیار ساده دارند. شاید در نگاه اول مورچه خوار حیوانی آرامی به‌نظر برسد اما در حقیقت اگر این پستاندار خود را در معرض خطر ببیند، واکنش نشان می‌دهد. شکارچیان اصلی مورچه خوارها در طبیعت را پلنگ‌ها، مارها، عقاب‌ها و شغال‌ها تشکیل می‌دهند.

هنگامی که یک شکارچی به مورچه خوار نزدیک می‌شود، مورچه خوار بر روی دو پای خود می‌ایستند و از دم قوی خود به عنوان پایه‌ سوم استفاده می‌کنند. سپس دست‌های خود را کاملا باز می‌کنند و پنجه‌های خود را نمایش می‌دهد. در این حالت مورچه خوارها در بزرگترین اندازه خود هستند و برای شکارچیان ظاهر بسیار ترسناکی دارند.

حقایقی در مورد مورچه خوار

• مورچه خوار غول آسا قادر است تا 30000 حشره را در یک روز بخورد!
• طول خز مورچه خوار غول آسا به 50 سانتی‌متر هم می‌رسد.
• مورچه خوار در حین راه رفتن پنجه‌های خود را خم می‌کند تا پنجه‌هایش همیشه برای کندن زمین تیز باقی بماند.
• مورچه خوارها از نظر وضعیت بقا در مرحله آسیب پذیر قرار دارند که این بدان معناست که اگر وضعیت بقای آنها به همین شکل ادامه پیدا کند، این پستانداران به زودی وارد مرحله در خطر انقراض می‌شوند.
• نوعی از مورچه خوارها که Sliky Anteater نام دارد، کوچکترین نوع مورچه خوار است اما در عین حال پر سر و صداترین نوع نیز به شمار می‌رود! این مورچه خوار هنگام مواجه شدن با خطر جیغ بلندی از خود تولید می‌کند.

کجا مورچه خوار ببینیم؟

مورچه خوارها (مخصوصا مورچه خوارهای غول‌آسا) تمایل دارند تا در نقاط مرطوب و مناطقی همچون جنگل‌های بارانی زندگی نمایند. این پستاناران معمولا در نقاط وسیع جنگلی زندگی می‌کنند و به همین دلیل دیدن آنها از نزدیک و در دل حیات وحش کار چندان آسانی نخواهد بود. مورچه خوارها غالبا در آمریکای جنوبی و مرکزی زندگی می‌کنند. از جمله کشورهایی که تعداد مورچه خوارها در آن‌ها نسبتا زیاد است می‌توان به مکزیک، کاستاریکا و گواتمالا اشاره نمود.